Εκδηλώσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας.

           Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας αποτελεί μία ετήσια καμπάνια αστικής βιώσιμης κινητικότητας που υλοποιείται για δέκατη συνεχή χρονιά και στοχεύει αφενός στην ενθάρρυνση των τοπικών αρχών στο να προβούν στη λήψη μέτρων περιορισμού της χρήσης αυτοκινήτου και αφετέρου στην ευαισθητοποίηση των πολιτών στη χρήση εναλλακτικών προς το αυτοκίνητο τρόπων μετακινήσεων. Κινήσεις αμφότερες επωφελείς για το περιβάλλον και την υγεία.                                       

            Ο Δήμος Βόλου συμμετέχει ενεργά στην ευρωπαϊκή εβδομάδα κινητικότητας 2012, μαζί με τους Δήμους Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πάτρας και ακόμη 1811 δήμους ευρωπαϊκών χωρών. Ο Δήμος μας υιοθετεί το φετινό πανευρωπαϊκό σύνθημα «Κινηθείτε προς τη σωστή κατεύθυνση» δημιουργώντας μία νέα οργανωμένη Διεύθυνση Βιώσιμης Κινητικότητας, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει τα σύνθετα κυκλοφοριακά ζητήματα με τρόπο μεθοδικό και ταυτόχρονα αποτελεσματικό.
            Ταυτόχρονα μελετά και υλοποιεί έργα όπως:

• ολοκλήρωση και επέκταση δικτύου ποδηλατοδρόμων
• εγκατάσταση ποδηλατοστασίων και σταθμών ποδηλάτων
• πεζοδρομήσεις οδών
• επέκταση δικτύου οδών ήπιας κυκλοφορίας
• ανακατασκευή και επέκταση πεζοδρομίων
• ρυθμίσεις υποβιβασμού ορίου ταχύτητας
• αναβάθμιση του συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης
• μέτρα για την χρήση «καθαρών» οχημάτων.

             Σας προσκαλούμε, καθηγητές, δασκάλους και  μαθητές, με τα ποδήλατά σας, στις εκδηλώσεις «στην πόλη μου χωρίς αυτοκίνητο»,  το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012 και ώρα 11.00, με σημείο συνάντησης το Ηρώο της Παραλίας Βόλου. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

- Ποδηλατικό γύρο πόλης 8 χλμ.

- Παράσταση επίδειξης πατινιών και σκέιτμπορντ.

- Ζωγραφική παιδιών στο Πάρκο Αγ. Κωνσταντίνου

- Διαγωνισμό για το πιο όμορφο εναλλακτικό μέσο μεταφοράς

- Ενημερωτική διάλεξη από διακεκριμένο πρωταθλητή ποδηλασίας για τα οφέλη χρήσης του ποδηλάτου

- Επίδειξη συντήρησης ποδηλάτου από επαγγελματίες επισκευαστές.

- Πεζοπορία με συμβολικό οδικό αποκλεισμό κεντρικής οδού.

- Μουσική επένδυση με το συγκρότημα τυμπανιστών «Caracatu»

- Διανομή ενημερωτικού υλικού

 Η τηλεοπτική κάλυψη του εγχειρήματος θα γίνει από τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ (Για διευκρινίσεις και δηλώσεις συμμετοχής: Διεύθυνση Βιώσιμης Κινητικότητας- Κωνσταντίνος Καραγιάννης- 24213 56873 και Τμήμα Επικοινωνίας & Δημ. Σχέσεων Μ. Σπανού 2421350174).

Ο Δήμαρχος Βόλου

Πάνος Τρ. Σκοτινιώτης

500.000 στρέμματα γης έγιναν στάχτη φέτος το καλοκαίρι

ΤΙΣ ΤΡΑΓΙΚΕΣ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΔΑΣΟΠΥΡΟΣΒΕΣΗ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

Τα μακρά διαστήματα ζέστης και ανομβρίας, οι χρόνιες παθογένειες του κρατικού μηχανισμού και η αμέλεια των πολιτών συνθέτουν το «τρίπτυχο της καταστροφής», υποστηρίζει η περιβαλλοντική οργάνωση  
WWF ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τραγικά επαναλαμβανόμενες είναι οι διαπιστώσεις των αρμόδιων οργανισμών για τις πυρκαγιές στην Ελλάδα. Το φετινό καλοκαίρι -και ενώ η αντιπυρική περίοδος είναι ακόμη εν ισχύι- 500.000 στρέμματα δασικής και γεωργικής γης έγιναν στάχτη.

Ο απολογισμός, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές, αναμένεται να υπερβεί τον ετήσιο μέσο όρο (523.582 στρέμματα) αποδεικνύοντας τις τραγικές ελλείψεις που αντιμετωπίζει η χώρα στον τομέα της δασοπροστασίας.

Και όλα αυτά ενώ τα ποσοστά πυρκαγιών στην Ελλάδα είναι σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα άλλων κρατών.

Φέτος τη μερίδα του λέοντος κατέχουν 15 πυρκαγιές οι οποίες ευθύνονται για 407.000 στρέμματα καμένων εκτάσεων, τα 40.000 εκ των οποίων ήταν δάση κωνοφόρων και πλατύφυλλων δέντρων.

Τα θλιβερά πρωτεία κατέχει η φωτιά που ξέσπασε στις 18 Αυγούστου στη Χίο κατακαίγοντας 152.000 στρέμματα γης και σχεδόν το 30% του φυτικού κεφαλαίου της μαστίχας στο νησί. Σύμφωνα με επιτόπια απογραφή των επιπτώσεων από την περιβαλλοντική οργάνωση WWF, οι φλόγες έκαψαν δάση τραχείας πεύκης, θαμνώδους βλάστησης, μαστιχόδεντρα και ελαιώνες. Παράλληλα, η ομάδα επεσήμανε την επιτακτική ανάγκη αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών μέτρων λόγω του έντονου ανάγλυφου της Χίου, των ασβεστολιθικών εδαφών της και των διπλοκαμένων εκτάσεων που εντοπίζονται στο νησί.

«Δυστυχώς ο απολογισμός έρχεται να επιβεβαιώσει τα δεδομένα των τελευταίων 25 χρόνων και να μας υπενθυμίσει ότι ούτε τα αίτια αλλά ούτε και η ανάγκη κατάρτισης ολοκληρωμένου σχεδίου δασοπροστασίας έχουν εκλείψει», επισημαίνει η WWF, η οποία υποστηρίζει ότι τα μακρά διαστήματα υψηλών θερμοκρασιών και ανομβρίας, οι χρόνιες παθογένειες του κρατικού μηχανισμού και η αμέλεια των πολιτών συνθέτουν το «τρίπτυχο της καταστροφής».

Ως προς τον τελευταίο παράγοντα αναφέρεται πως σύμφωνα με τα στοιχεία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας μέχρι τα τέλη Αυγούστου σε σύνολο 250 δικογραφιών για πρόκληση εμπρησμού, οι 224 αφορούσαν σε αμέλεια και οι 26 σε πρόθεση.

Οι «φωλιές» του Καλαμά και του Αχέροντα

Ποταμός της καθαρής ενέργειας

Τα έξι φράγματα του Αλιάκμονα δημιουργούν μοναδική συστοιχία λιμνών στην περιοχή

Του ΘΑΝΑΣΗ ΤΣΙΓΓΑΝΑ

 

Στα σχολικά βιβλία ο ποταμός Αλιάκμονας είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας. Εχει τις πηγές του στον Γράμμο και τις εκβολές του στον Θερμαϊκό Κόλπο, διασχίζοντας πέντε νομούς. Στην αναθεώρησή τους τα σχολικά εγχειρίδια θα πρέπει τώρα να τον αναφέρουν ως τον ποταμό της καθαρής ενέργειας.

Στις 13 Ιουλίου, η ΔΕΗ προχώρησε στην έμφραξη της σήραγγας εκτροπής του φράγματος του υδροηλεκτρικού Εργου Ιλαρίωνα και ξεκίνησε έτσι η δημιουργία ενός νέου υδροταμιευτήρα που θα προσφέρει ύδρευση, άρδευση, τουριστική ανάπτυξη, αντιπλημμυρική ανάσχεση στους νομούς Κοζάνης και Γρεβενών και φυσικά καθαρή ηλεκτρική ενέργεια, αυξάνοντας κι άλλο το ποσοστό των πολύτιμων καθαρών πηγών ενέργειας στο εθνικό ενεργειακό χαρτοφυλάκιο. Ο Αλιάκμονας καλύπτει πλέον το 2%-2,5% στο συνολικό 8-10% της καθαρής ενέργειας που παράγει η χώρα κυρίως από τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς του μεγαλύτερου σε μήκος ελληνικού ποταμού, του Αχελώου κι άλλων μικρότερων ποταμών της ηπειρωτικής Ελλάδας. Τα φράγματά του που έχουν κατασκευαστεί τα τελευταία 35 χρόνια δημιουργούν μια μοναδική συστοιχία λιμνών που ξεκινά από τις λίμνες του Μακροχωρίου και της Αγίας Βαρβάρας Ημαθίας και συνεχίζεται στις λίμνες των Ασωμάτων, της Σφηκιάς, του Πολυφύτου και τώρα αυτής του Ιλαρίωνα. Ισως στο μέλλον κι αν η οικονομική κατάσταση της χώρας το επιτρέψει και η ΔΕΗ το κατορθώσει, να προστεθεί και η τεχνητή λίμνη Ελαφιού...

Λόγω του γεωανάγλυφου της περιοχής ή λόγω κάποιας μορφολογικής συγκυρίας και του σχεδιασμού της ΔΕΗ, η κάθε μια από αυτές τις τεχνητές λίμνες «βλέπει» την άλλη, με κυρίαρχη τη λίμνη του Πολυφύτου, έκτασης 74 τ. χλμ. τη μεγαλύτερη και μητρική λόγω κατασκευής του φράγματός της τη δεκαετία του '70. Αλλωστε, το νέο λιθόρριπτο φράγμα ύψους 130 μέτρων του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Ιλαρίωνα συνολικού όγκου 9 εκατ. κ.μ. που θα δημιουργήσει τον ταμιευτήρα χωρητικότητας 520 εκατ. τ. χλμ. δεν απέχει παρά 2-3 χλμ. από τη ΝΔ όχθη της λίμνης Πολυφύτου, στη γέφυρα του Ρυμνίου Κοζάνης. Ο εξοπλισμός του ΥΗΣ Ιλαρίωνα περιλαμβάνει τον κύριο σταθμό που αποτελείται από δύο υδροστροβίλους συνολικής ισχύος 155,2 MW κι ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο για την εξασφάλιση της οικολογικής παροχής ισχύος 4,2 MW.

Η ισχύς του νέου ΥΗΣ Ιλαρίωνα Κοζάνης, σύμφωνα με στοιχεία που διέθεσε στην «Κ» ο τομεάρχης Λειτουργίας και Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων της ΔΕΗ κ. Παναγιώτης Πεσεξίδης, θα προστεθεί σε αυτήν που παρέχουν στο ενεργειακό σύστημα της χώρας οι ΥΗΣ Πολυφύτου Κοζάνης με 420 GWH τον χρόνο (3 μονάδες των 125 MW), της Σφηκιάς Ημαθίας (3 μονάδες των 105 MW), των Ασωμάτων Ημαθίας (2 μονάδες των 55 MW), της Αγίας Βαρβάρας 940 ΚW και του Μακρυχωρίου Ημαθίας (3 μονάδες των 3,5 MW). Ο σταθμός Ιλαρίωνα προβλέπεται ότι θα παράγει ετησίως 330 GWH καθαρής ενέργειας συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της ΔΕΗ και της εθνικής οικονομίας, στη διατήρηση της ποιότητας του περιβάλλοντος και της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού. Πάντως, η λειτουργία των ΥΗΣ του Αλιάκμονα δεν καθορίζεται από τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, αλλά από τις ανάγκες ύδρευσης, άρδευσης - αντιπλημμυρικής ανάσχεσης. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι τρίτη κατά σειρά στις παροχές των φραγμάτων, αλλά είναι αναμφίβολα πολύτιμος κρίκος στην ηλεκτροδότηση, λόγω της ταχύτατης ενσωμάτωσής τους στο ενεργειακό σύστημα της χώρας.

Τουριστικοί προορισμοί

Η Θεσσαλονίκη χρησιμοποιεί το 70% των αναγκών ύδρευσής της από τον Αλιάκμονα. Τα περισσότερα φράγματά του λειτούργησαν ευεργετικά στο περιβάλλον των νομών Ημαθίας και Κοζάνης. Ορισμένα από αυτά θεωρούνται «έργα ανθρώπων που συμπληρώνουν το έργο της φύσης». Η Αγία Βαρβάρα έξω από τη Βέροια καθίσταται τουριστικός προορισμός, ενώ η λίμνη Πολυφύτου Κοζάνης αναδεικνύεται σε οικολογικό παράδεισο-καταφύγιο πουλιών που προσφέρεται για τουρισμό.

Μια νέα λίμνη γεννιέται στο φράγμα Ιλαρίωνα

Η λίμνη Ιλαρίωνα (παίρνει το όνομά της από το μοναστήρι του Ιλαρίωνος της Αιανής Κοζάνης, δίπλα στο οποίο κατασκευάστηκε το φράγμα) είναι η νεώτερη λίμνη της χώρας. Μέχρι τα τέλη του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί ο σχηματισμός της.

Η περίοδος αυτή, όπως ανέφεραν οι υδρογεωλόγοι της ΔΕΗ, είναι και η πιο κρίσιμη για τον σχηματισμό μιας λίμνης και γι' αυτόν τον λόγο προηγούνται εκτεταμένες γεωλογικές και υδρογεωλογικές μελέτες στο έδαφος που θα καλύψει.

Κομβικό σημείο είναι ο ρυθμός που γεμίζει και σύμφωνα με τη ΔΕΗ η έμφραξη του φράγματος, ενώ η ανάπτυξή της εξελίσσεται σύμφωνα με τον σχεδιασμό.

Συνολικά η επιφάνεια των νερών της θα καλύπτει έκταση 21 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα όρια των νομών Κοζάνης και Γρεβενών, αλλά είναι η τεχνητή λίμνη για την οποία έγιναν οι λιγότερες απαλλοτριώσεις, καθώς ο Αλιάκμονας σ' αυτήν την περιοχή, δηλαδή από τη Μονή Ιλαρίωνος μέχρι τη Μονή του Οσίου Νικάνορος Γρεβενών (Ζάβορδα), στο διάβα των αιώνων, έχει σχηματίσει βαθιές και απόκρημνες χαράδρες που τώρα θα προσφέρουν μεγάλο βάθος νερών.

Είναι η έκτη λίμνη που δημιουργείται κατά μήκος του ποταμού.

Μεταφορά εκκλησίας

Οι παραποτάμιες σωστικές ανασκαφές που έγιναν τα τελευταία χρόνια έφεραν στο φως σημαντικά στοιχεία για την προϊστορία της Μακεδονίας και τον μακεδονικό ελληνισμό, ενώ η ΔΕΗ διέθεσε κονδύλι 800.000 ευρώ για να μεταφέρει σε ράγες και σε νέα υψηλότερη θέση το παλιό μοναστήρι της Παναγίας Τουρνικίου Γρεβενών, προκειμένου να μην κατακλυστεί από τα νερά της.

Η υπέροχη διαδρομή που ενώνει τις αρχαιότητες της Βεργίνας με την Αιανή δημιουργεί τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης μοναδικού τουριστικού προϊόντος με πολυποίκιλο ενδιαφέρον, αναφέρει ο Δήμος Κοζάνης.

Τα νερά του νέου ταμιευτήρα σε μια εποχή που οι κλιματικές αλλαγές συνδέονται με προβλήματα λειψυδρίας θα συνιστούν πλεονέκτημα, αναφέρει ο δήμαρχος κ. Λάζαρος Μαλούτας και προσθέτει πως «ο Δήμος Κοζάνης θα παρακολουθεί την τήρηση των δεσμεύσεων της ΔΕΗ για την προστασία των μνημείων, αλλά και την εξέλιξη των εργασιών αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος στην περιοχή της Μονής Ιλαρίωνος ώστε να ξαναγίνει πόλος έλξης χιλιάδων τουριστών».

Στο φως ο άγνωστος θησαυρός του Αιγαίου

Καταγραφή υφάλων ασβεστολιθικών ροδοφυκών, 35 ειδών ασπόνδυλων και ανακάλυψη κοραλλιών 700 ετών στους Φούρνους

Του ΓΙΑΝΝΗ ΕΛΑΦΡΟΥ

Πανέμορφα κοράλλια, ύφαλοι με ιστορία χιλιάδων χρόνων, εντυπωσιακά οικοσυστήματα με μοναδική βιοποικιλότητα, όλα αυτά που αποτελούν κάποια από τα κρυμμένα μυστικά του Αιγαίου έφερε πρόσφατα στην επιφάνεια πολυεθνική επιστημονική ομάδα, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος». Πρόκειται για έναν περιβαλλοντικό θησαυρό, που απειλείται από την καταστροφική αλιεία και πρέπει άμεσα να προφυλαχθεί.

Το νησιωτικό σύμπλεγμα των Φούρνων Κορσεών (νοτιοανατολικά της Ικαρίας), γνωστό για την ομορφιά της θάλασσάς του και ακόμα περισσότερο ως ψαρότοπος, έκρυβε τελικά πολύ περισσότερα κάτω από το νερό. «Είχαμε εικόνα για την ύπαρξη υφάλων στη θαλάσσια περιοχή, ενώ κατά καιρούς όμορφα κοράλλια είχαν ανασυρθεί από τα θαλάσσια βάθη. Ταυτόχρονα, βλέπαμε και την καταστροφή που γίνεται στους υφάλους, κυρίως με τη χρήση της μηχανότρατας» λέει στην «Κ» η κ. Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος και συντονίστρια επιστημονικής ερευνας του «Αρχιπελάγους». «Σκεφτήκαμε ότι πρέπει να αναζητήσουμε διεθνή βοήθεια, για να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητά μας», συμπληρώνει.

Ετσι, διοργανώθηκε το 1ο Περιφερειακό Εκπαιδευτικό Workshop, με θέμα την εφαρμογή τεχνικών καταγραφής των υφάλων ασβεστολιθικών ροδοφυκών (γνωστών και ως «τραγάνα») στα θαλάσσια οικοσυστήματα της Ελλάδας, με συμμετοχή επιστημόνων από εφτά χώρες (Ισπανία, Ελλάδα, Αγγλία, Λίβανος, Τουρκία, Κροατία, Αίγυπτος), με τη συμβολή του Περιφερειακού Κέντρου Δράσης για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές (RAC/SPA) του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ και τη συνεργασία του «Αρχιπελάγους».

Τα ευρήματα των ερευνητών ήταν πραγματικά εντυπωσιακά. Κατεβαίνοντας σε βάθη 50 - 170 μ. κατέγραψαν σημαντικούς υφάλους ασβεστολιθικών ροδοφυκών. Πρόκειται για περιοχές εξαιρετικά υψηλής βιοποικιλότητας. Στη Μεσόγειο έχουν βρεθεί στις τραγάνες 1.666 διαφορετικά είδη (300 είδη φυκών, 1.200 είδη ασπονδύλων και πάνω από 100 είδη ψαριών), ενώ στους βιοτόπους αυτούς αναπαράγονται ορισμένα από τα μεγάλα ψάρια της Μεσογείου, όπως ροφοί, συναγρίδες, φαγκριά, αλλά και αστακοί.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας στους Φούρνους καταγράφηκαν 35 είδη ασπόνδυλων και 36 είδη φυκών, ενώ εξαιρετική εντύπωση προκάλεσε η ανακάλυψη κοραλλιών σε μεγάλα βάθη με εκτιμώμενη ηλικία άνω των 700 ετών!

Κοράλλια στο Αιγαίο; «Βεβαίως και υπάρχουν κοράλλια στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο συνολικά, μόνο που αναπτύσσονται σε μεγαλύτερη βάθη (από 80 - 300 μ.) σε σχέση με τις τροπικές θάλασσες. Τα κοράλλια είναι αποικίες ζώων και πέρα από την ομορφιά τους είναι περιοχές με πολύ μεγάλη βιοποικιλότητα, τόποι όπου άλλοι μεγαλύτεροι οργανισμοί αναζητούν τροφή ή κρυψώνα» εξηγεί στην «Κ» η κ. Μαρία Σίνη, θαλάσσια βιολόγος, ερευνήτρια και υποψήφια διδάκτωρ στις κοραλλιογενείς βιοκοινότητες. Η κ. Σίνη πραγματοποίησε κατάδυση στους Φούρνους και είδε από κοντά την περιοχή: «Είναι μια περιοχή πολύ παραγωγική, με μεγάλη ποικιλία ειδών σε σχετικά καλή κατάσταση».

Σημεία καταστροφής

Δυστυχώς όμως στην περιοχή εντοπίστηκαν και αρκετοί ύφαλοι ολοσχερώς κατεστραμμένοι από τις μηχανότρατες. Οι σιδερένιες πόρτες, που κάθε μία μπορεί να φτάνει σε βάρος μέχρι και τον ένα τόνο, κινούνται σαν υποβρύχιες μπουλντόζες προκαλώντας καταστροφή που χρειάζεται αιώνες για να ανακάμψει. Πρόκειται για αποτέλεσμα της έλλειψης καταγραφής των υφάλων ασβεστολιθικών ροδοφυκών.

«Η Ελλάδα δεσμεύεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και διεθνείς συμβάσεις για την προστασία των ιδιαίτερα παραγωγικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και όφειλε να έχει ήδη ολοκληρώσει σε μεγάλος μέρος τη χαρτογράφησή τους. Ωστόσο, διαχρονικά η χώρα μας αγνοεί παντελώς τη θεμελιώδη σημασία που έχουν αυτά τα σπάνια οικοσυστήματα για το μέλλον της αλιείας. Δεν εφαρμόζεται κανένα μέτρο για την προστασία αυτών των ενδιαιτημάτων», τονίζει το «Αρχιπέλαγος».

«Οι επιστήμονες από τις άλλες χώρες υπογράμμισαν τη μοναδικότητα του βυθού του Αιγαίου. Αποτελεί ένα περιβαλλοντικό συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας. Δεν πρέπει να αφήσουμε να καταστραφεί ή να λεηλατηθεί», υπογραμμίζει η κ. Σίνη.

Χαρτογράφηση με τη βοήθεια των ψαράδων

Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο στη μέθοδο του «Αρχιπελάγους» είναι ότι προσπάθησε μεθοδικά να συνεργαστεί με την τοπική κοινωνία. «Στους Φούρνους σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού ασχολείται με την αλιεία, είτε είναι ψαράδες είτε τους στηρίζουν. Καταλαβαίνουν πιο εύκολα την αξία της προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Γι' αυτό μας βοήθησαν», μας λέει η κ. Μήλιου. Αποτέλεσμα ήταν η υλοποίηση της χαρτογράφησης... με κοινωνική συμμετοχή! Συγκεκριμένα, οι ψαράδες του νησιού υπέδειξαν στους Ελληνες και ξένους επιστήμονες, με βάση την εμπειρία δεκαετιών που διαθέτουν, πού έχουν εντοπίσει υφάλους ή περιοχές με πλούσια ενδιαιτήματα. Ετσι, εξοικονομήθηκε χρόνος και χρήματα. Εξάλλου πέρα από την ενεργό συμμετοχή των ψαράδων, το όλο πρόγραμμα υλοποιήθηκε με τη συνεργασία του τοπικού αλιευτικού συλλόγου και του δήμου Φούρνων Κορσεών.

«Είναι κάτι που γίνεται για πρώτη φορά. Οι επιστήμονες από το εξωτερικό εντυπωσιάστηκαν από τον βαθμό συνεργασίας με την τοπική αλιευτική κοινωνία. Μερικές φορές ήταν αστείο, καθώς όταν μιλούσαμε για ένα είδος, άλλη ονομασία δίναμε εμείς, άλλη οι ψαράδες, αλλά τελικά συνεννοούμασταν», τονίζει η ερευνήτρια του «Αρχιπελάγους». Μάλιστα, μετά την πιλοτική εφαρμογή αυτής της μεθόδου στους Φούρνους αναμένεται να γενικευθεί και σε άλλα μέρη της Μεσογείου. «Η δική μας επιδίωξη είναι να γίνουν όλα σε συνεργασία με τους ψαράδες», συμπληρώνει η κ. Μήλιου. Αυτή είναι και η καλύτερη προϋπόθεση για να τηρηθούν οι μελλοντικοί όροι προστασίας. Στόχος των ερευνητών είναι μέχρι τον Σεπτέμβριο να ολοκληρωθεί η διαδικασία της χαρτογράφησης των υφάλων ασβεστολιθικών ροδοφυκών και η υποβολή δεδομένων και χαρτών στις υπεύθυνες διοικητικές υπηρεσίες. Στη συνέχεια πρέπει να καθοριστούν συγκεκριμένα μέτρα διαχειριστικής προστασίας και αλιευτικά πεδία όπου θα απαγορευτεί η αλιεία με συρόμενα εργαλεία. «Ελπίζουμε να μην κολλήσουμε στη γραφειοκρατία. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την πρώτη συνδιαχειριζόμενη με τους ψαράδες ζώνη αλιείας», τονίζει η κ. Μήλιου.

Πρόταση για μικρό μουσείο

Αμεσα, οι ερευνητές του «Αρχιπελάγους» έχουν προτείνει στους κατοίκους των Φούρνων να συγκεντρώσουν τα διάφορα εντυπωσιακά δείγματα από κοράλλια που έχουν στα σπίτια τους σε ένα μικρό μουσείο - εκθετήριο.

«Θα μπορούσαν να διαμορφωθούν μικρές θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, όχι τεράστιες ζώνες που δεν είναι λειτουργικές. Αλλά κι αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να τις παρακολουθείς, να βλέπεις πώς εξελίσσονται τα ενδιαιτήματα, εάν είναι επαρκή τα μέτρα», σημειώνει η θαλάσσια βιολόγος κ. Μαρία Σίνη. Η κ. Σίνη σημειώνει ότι δεν έχουμε εικόνα για τον βιολογικό πλούτο που κρύβουν οι θάλασσές μας, καθώς είναι ελάχιστα εξερευνημένες. «Επίσης, η περιβαλλοντική ενημέρωση και εκπαίδευση είναι ανεπαρκής». Προγράμματα σαν κι αυτά που αναπτύσσονται στους Φούρνους δημιουργούν νέα γνώση για το τι βρίσκεται στα βάθη των ελληνικών θαλασσών. Και αποκαλύπτουν ό,τι αξίζει ιδιαίτερης προσοχής και προστασίας.

Ρεκόρ στην τήξη των πάγων της Αρκτικής

Καλύπτουν λιγότερο από το 30% της επιφάνειας του Αρκτικού Ωκεανού – Επιβεβαιώνονται οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις των επιστημόνων

The New York Times

Εχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ η συρρίκνωση των θαλάσσιων πάγων του Αρκτικού Ωκεανού. Οι ειδικοί, που παρακολουθούν το φαινόμενο, πιστεύουν ότι αποτελεί προάγγελο άλλων μεγαλύτερων μεταβολών που θα δούμε στο μέλλον. Ειδικότερα η έκταση των θαλάσσιων πάγων στον Αρκτικό, κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου είχε συρρικνωθεί τόσο ώστε κάλυπτε λιγότερο από το 30% της επιφάνειας του ωκεανού και προσέγγιζε τα 4,10 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ηταν, δηλαδή, μικρότερη κατά 70 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα από αυτή του προηγούμενου ρεκόρ που καταγράφηκε στις 18 Σεπτεμβρίου του 2007. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η περίοδος που λιώνουν οι πάγοι δεν έχει τελειώσει ακόμα και κατά συνέπεια όταν ολοκληρωθεί, η έκταση που θα καλύπτεται από τους θαλάσσιους πάγους θα είναι πολύ μικρότερη από αυτή του 2007. Το Εθνικό Κέντρο Χιονιού και Πάγου των ΗΠΑ και η ερευνητική υπηρεσία του Πανεπιστημίου του Κολοράντο ανακοίνωσαν τα ευρήματα και τις μετρήσεις των δορυφόρων την αρχή της εβδομάδας από κοινού με την NASA. Συνολικά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ποσότητα θαλάσσιων πάγων στην περιοχή, κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών, μειώθηκε περισσότερο από 40% από την εποχή που άρχισαν οι μετρήσεις και τηρούνται αρχεία, δηλαδή, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970. - Τι είναι αυτό που επηρεάζει τόσο αρνητικά την περιοχή; Κατά τους επιστήμονες, η δραματική τήξη των πάγων οφείλεται στην υπερθέρμανση του πλανήτη, συνέπεια της αλόγιστης ανθρώπινης δραστηριότητας και της εκπομπής αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Με την τήξη των θαλάσσιων πάγων βλέπουμε την κλιματική αλλαγή να λαμβάνει σάρκα και οστά μπροστά στα μάτια μας. Οι μέχρι σήμερα επιστημονικές προβλέψεις υποδεικνύουν ότι μελλοντικά, πιθανότατα πριν από το 2050, ο Αρκτικός Ωκεανός δεν θα έχει πάγους το καλοκαίρι. Η φετινή συρρίκνωση των θαλάσσιων πάγων στην πραγματικότητα καθιστά αξιόπιστες τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις, που θέλουν την εξαφάνιση των θαλάσσιων πάγων πριν από το τέλος της δεκαετίας. - Γιατί βλέπουμε σήμερα η τήξη των πάγων να σπάει κάθε προηγούμενο ρεκόρ; Κατά πάσα πιθανότητα συνέβαλε μια ισχυρή θύελλα στις αρχές του μήνα. Ωστόσο, δεν μπορεί να είναι αυτός ο μοναδικός παράγοντας. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η ταχύτητα με την οποία λιώνουν οι πάγοι έχει αυξηθεί. Ωστόσο, οι επιστήμονες διστάζουν να προβούν σε προβλέψεις για τις μελλοντικές εξελίξεις, αφού η κατάσταση των θαλάσσιων πάγων είναι ευμετάβλητη εξαιτίας φυσικών παραγόντων που δεν ρυθμίζονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. - Πόσο ανησυχητικό είναι αυτό που συμβαίνει τώρα; H τήξη των θαλάσσιων πάγων δεν πρόκειται να προκαλέσει σημαντική άνοδο της στάθμης των θαλασσών παγκοσμίως, αφού ήδη ακόμα και με τη στέρεα μορφή τους εκτοπίζουν όγκο ύδατος ίσο με το βάρος τους. Η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας στον Αρκτικό, όμως, απειλεί και τους πάγους που καλύπτουν την ξηρά, ιδιαίτερα αυτούς της Γροιλανδίας. Το νερό που θα προέλθει από την τήξη τους είναι ικανό να προκαλέσει αύξηση της στάθμης των υδάτων σε θάλασσες και ωκεανούς. Η απώλεια των θαλάσσιων πάγων μεταβάλλει εξάλλου τις κλιματικές συνθήκες στην περιοχή, ασκώντας πιέσεις στα οικοσυστήματα και διαβρώνοντας τις ακτογραμμές, που πλέον είναι εντελώς εκτεθειμένες στα ανηλεή κύματα. Από την άλλη η τήξη των θαλάσσιων πάγων θα βοηθήσει στη δημιουργία νέων διαύλων ναυσιπλοΐας και ευκολότερη πρόσβαση σε πετρέλαιο και τον ορυκτό πλούτο. Η μέση θερμοκρασία στην περιοχή αυξάνεται με διπλάσια ταχύτητα από ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο, πρόβλεψη που έγινε για πρώτη φορά το 1896. Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η τήξη των θαλάσσιων πάγων ήδη επηρεάζει τις μετεωρολογικές συνθήκες στο βόρειο ημισφαίριο, ιδιαίτερα στη ζώνη ήπιου κλίματος και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μεταβολή ευνοεί τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως τους καύσωνες και τις περιόδους μεγάλης ξηρασία

Πάρε και συ μέρος στην Παγκόσμια Εκστρατεία Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών 2012!

Με το σύνθημα «Καθαρίζουμε τις παραλίες μας, καταγράφουμε τα σκουπίδια και τα ανακυκλώνουμε», η HELMEPA σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (Ε.Ε.Α.Α.) και χορηγό επικοινωνίας το ραδιοφωνικό σταθμό KISS FM 929  σας προσκαλεί το Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών 2012, να καθαρίσουμε την ακτή του Σταδίου Ειρήνης & Φιλίας (Σ.Ε.Φ.), στο Νέο Φάληρο.

Σημείο συνάντησης, στις 10 το πρωί, το πάρκινγκ στο πίσω μέρος του Σ.Ε.Φ. όπου θα δοθούν οι απαραίτητες οδηγίες και θα διανεμηθούν γάντια, σακούλες, ενημερωτικό υλικό και Δελτία Καταγραφής Απορριμμάτων.

Ανάλογες δράσεις σε άλλες περιοχές της Ελλάδας φαίνονται στο διαδραστικό χάρτη στο σύνδεσμο www.signuptocleanup.org, καθώς μικροί και μεγάλοι εθελοντές, από τη Βόλβη μέχρι τη Μήλο και από τη Σάμο έως το Αργοστόλι, δηλώνουν συμμετοχή στην παγκόσμια αυτή εθελοντική πρωτοβουλία.

Στην περίπτωση που δεν υπάρχει κάποιος προγραμματισμένος καθαρισμός σε κοντινή περιοχή, ευαισθητοποιημένοι φορείς και πολίτες μπορούν να οργανώσουν το δικό τους καθαρισμό ακτής ή βυθού, με την υποστήριξη της HELMEPA τόσο στο συντονισμό όσο και στην  επικοινωνία της δράσης.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επιστρέψουν συμπληρωμένη την Αίτηση Συμμετοχής, ηλεκτρονικά στο environment@helmepa.gr ή με φαξ, 210-9407327. Για περισσότερες πληροφορίες, Τομέας Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης HELMEPA, τηλ. 210-9343088.