Το οικολογικό σχολείο

Παρουσίαση δραστηριοτήτων των περιβαλλοντικών ομάδων του Σχολείου μας στα πλαίσια του προγράμματος "Οικολογικά Σχολεία" της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης http://www.scribd.com/doc/53061087/

Πέντε νέα είδη Metriaclima από την λίμνη Μαλάουι

Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από τους Patrick Cicotto, Ad Konings, και Jay Stauffer, περιγράφει 5 νέα είδη Metriaclima της οικογένειας των mbuna.
Όλα τα νέα είδη ανήκουν στην ομάδα Aurora, προέρχονται από την ανατολική ακτή της λίμνης Μαλάουι και είναι όλα ενδημικά της λίμνης. Είναι όλα γνωστά στους χομπίστες μέσα από τα βιβλία του Konings, όπου έχουν φωτογραφηθεί, αναλυθεί και έχουν πάρει προσωρινά ονόματα.
Οι ερευνητές έχουν επανεξετάσει δυο άλλα μέλη της ομάδας, M. aurora και M. chrysomallos και μας δίνουν λεπτομερή συγκριτικά δεδομένα για τον χρωματισμό, αριθμό και τις διαστάσεις των δυο ειδών.

Τα νέα είδη είναι τα παρακάτω:

Metriaclima glaucos (γνωστό μέχρι τώρα ως M. sp. "aurora blue") έχει βρεθεί μόνο στις βραχώδεις ακτής του Cobwé στην Μοζαμβίκη. Το όνομα προέρχεται από ελληνική λέξη που σημαίνει μπλέ-γκρι και αναφέρεται στον χρωματισμό του αρσενικού. Το είδος είναι παρόμοιο ως αναφορά τα χρώματα του αρσενικού με τα M.chrysomallos and M. benetos, αλλά γεωγραφικά διαφέρει και από τα δύο στην οδοντοστοιχία. Τα θηλυκά από την άλλη έχουν δυσδιάκριτες διαφορές με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας των Aurora.

______________________

Metriaclima xanthos (μέχρι τώρα γνωστό ως M. sp. "aurora lumbaulo") έχει βρεθεί μόνο κοντά στην ακτογραμμή του Lumbaulo στην Μοζαμβίκη. Το όνομα προέρχεται από ελληνική λέξη που σημαίνει "κίτρινο" και αναφέρεται στη κίτρινη κοιλιά και στο ραχιαίο πτερύγιο που εμφανίζονται στα αρσενικά κατά την αναπαραγωγή. Οι κίτρινες αυτές περιοχές ξεχωρίζουν τα αρσενικά από όλα τα υπόλοιπα είδη της ομάδας των Metriaclima.

Το θηλυκό του είδους, όπως φαίνεται παραπάνω, είναι πιο κίτρινο από άλλα είδη Aurora αν και αυτό το χαρακτηριστικό δεν είναι αξιόπιστο για να τα ξεχωρίζουμε.

______________________

Metriaclima sciasma είναι ως τώρα γνωστό με δύο ονόματα, M. sp. "aurora north" και Pseudotropheus sp. "kingsizei north". Το όνομα προέρχεται από ελληνική λέξη που σημαίνει "σκιά" και αναφέρεται στο σκούρο κοιλιακό πτερύγιο που έχει το αρσενικό. Το είδος έχει μια εκτεταμένη διασπορά κατά μήκος της βορειοανατολικής ακτής της Τανζανίας, βόρεια του ποταμού Ruhuhu που μαζί με την αμμώδη ακτή νότια του Mbamba Bay, συνθέτουν ένα γεωγραφικό σύνορο από τα υπόλοιπα είδη Aurora.

______________________

Metriaclima nkhunguensis (παλιότερα γνωστό ως M. sp. "blue reef") βρίσκεται μόνο στο Minos Reef και Nkhungu Reef στις αρχές της Μοζαμβίκης και το όνομα σημαίνει "από το Nkhungu". Τα αρσενικά μοιάζουν πολύ στην εμφάνιση με τα αρσενικά Red Zebra, M. estherae καθώς και με άλλα είδη Metriaclima, αλλά μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε με μορφολογικά και γεωγραφικά κριτήρια.

Τα θηλυκά του είδους (φωτογραφία παραπάνω) είναι επίσης μπλε αλλά ποιο ανοιχτόχρωμα από τα θηλυκά M. callainos, τα μοναδικά είδη με θηλυκά που είναι όλο μπλέ.

______________________

Metriaclima mossambicus αποτελείται από 3 πληθυσμούς που διαφέρουν σε εμφάνιση και που ως τώρα θεωρούσαμε ότι αποτελούν διαφορετικά είδη τα οποία ονομάζαμε M. sp. "aurora chinuni", M. sp. "aurora black tail", και M. sp. "aurora yellow". Η νέα έρευνα έδειξε ότι είναι στην ουσία το ίδιο είδος. Το όνομα mossambicus σημαίνει "από την Μοζαμβίκη" και το είδος το βρίσκουμε κατά μήκος της ακτογραμμής μεταξύ του ποταμού Chiloelo και του Chinuni. Τα αρσενικά των τριών πληθυσμών (κατά σειρά όπως φαίνονται στις φωτογραφίες Chiloelo, Chinuni, Lumessi) διαφέρουν σημαντικά, αλλά τα θηλυκά είναι όμοια.

Πηγή:  http://www.aquazone.gr/forums/index.php?showtopic=59255 

Νεκρά δελφίνια στην Ρόδο

Προβληματισμό έχει προκαλέσει στους επιστήμονες το γεγονός ότι εκβράστηκαν τρία δελφίνια στις δυτικές ακτές της Ρόδου, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται οι έρευνες για να διαπιστωθούν τα αίτια του θανάτου τους.Η υπόθεση αποκαλύφθηκε αργά το μεσημέρι της Δευτέρας, όταν κάτοικοι της περιοχής Σορωνής, Καλαβαρδών και Καμείρου Σκάλας, εντόπισαν στην ακτή τρία νεκρά δελφίνια.

Αμέσως ειδοποιήθηκαν οι αρμόδιες αρχές και επιτόπου έφθασε κλιμάκιο της Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου (πρόκειται για σπάνιο είδος θηλαστικού που εποπτεύεται από το Δασαρχείο), καθώς επίσης και στελέχη του Υδροβιολογικού σταθμού της Ρόδου.

Από την πρώτη έρευνα, οι αρμόδιοι υπάλληλοι δεν διαπίστωσαν κάποια τραύματα ή χτυπήματα στα θηλαστικά, γεγονός που δημιουργεί ερωτηματικά για τους λόγους που βρέθηκαν νεκρά.

Το μικρότερο από τα θηλαστικά αυτά έφθανε σε μήκος τα δύο μέτρα, ενώ το βάρος τους υπολογίζεται σε περίπου 100 κιλά το καθένα.

Σε συνεργασία με την δημοτική ενότητα Καμείρου πάντως, άρχισε η διαδικασία υγειονομικής ταφής των δελφινιών, αφού προηγουμένως λήφθηκαν δείγματα για να γίνει σχετικός έλεγχος, που θα μπορούσε να φανερώσει τα αίτια θάνατου τους.

Τα τρία αυτά δελφινάκια θεωρείται βέβαιο ότι ανήκαν στο ίδιο κοπάδι και έπλεαν από κοινού ανοιχτά της Ρόδου.

Χτίζουν «πάρκο» στον βυθό

Η τοποθέτηση τεχνητών υφάλων στις ελληνικές θάλασσες είχε εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα για την ιχθυοπανίδα

Το πρώτο πείραμα στις ελληνικές θάλασσες ξεκίνησε το 1999 στο Θρακικό Πέλαγος και 12 χρόνια μετά η εμπειρία δείχνει πως ήταν απόλυτα επιτυχημένο, αφού αύξησε την ιχθυοπανίδα έως και κατά 400%. Ακολούθησαν άλλα τρία σε Κάλυμνο, Πρέβεζα και Χαλκιδική, με θετικά αποτελέσματα για τους παράκτιους αλιείς και τώρα ακολουθεί ο Θερμαϊκός.Η δημιουργία δύο νέων τεχνητών υφάλων μπαίνει σε φάση υλοποίησης στις ακτές της Πιερίας μετά την ένταξη του σχεδίου στο μέτρο 3.2 του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας 2007-2013. Τη σχετική απόφαση υπέγραψε πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων & Αλιείας, κ. Γιάννης Διαμαντίδης.

Οι δύο ύφαλοι στον Θερμαϊκό θα κοστίσουν περίπου 2 εκατ. ευρώ

Τα δύο «καταφύγια», συνολικής δημόσιας δαπάνης περίπου 2.050.000 ευρώ, θα στηθούν στις περιοχές του Κίτρους και του Λιτοχώρου, με ειδικής κατασκευής τσιμεντένιους κυβόλιθους, που θα ποντιστούν στη θάλασσα, σε βάθος 15-45 μέτρων, και μέσα στα επόμενα τρία χρόνια αναμένεται να αποικιστούν από δεκάδες είδη ψαριών και θαλάσσιων οργανισμών.

Οι σχετικές μελέτες σκοπιμότητας και ωρίμανσης πραγματοποιήθηκαν από την πρώην νομαρχία Πιερίας, οι ενστάσεις που είχαν διατυπωθεί από ιδιώτη για την προστασία της γαρίδας έχουν ξεπεραστεί και το έργο δρομολογείται για υλοποίηση, μετά τη θετική αξιολόγησή του από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Αλιείας Β Μονάδας του Υπουργείου Θαλάσσιων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας.

Οπως ανέφερε η αντιπεριφερειάρχης Πιερίας, Σοφία Μαυρίδου, το έργο αναμένεται να αναζωογονήσει συνολικά τη θαλάσσια περιοχή των πιερικών ακτών και του Θερμαϊκού Κόλπου, δίνοντας τη δυνατότητα στους αλιείς να αυξήσουν τα εισοδήματά τους, ενώ σε δεύτερη φάση σχεδιάζεται και η τουριστική αξιοποίηση του εγχειρήματος, με την προβολή των δύο τεχνητών υφάλων ως προορισμών καταδυτικού τουρισμού.

ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ ΡΟΔΟΠΗΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΥΦΑΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Αυξήθηκαν τα ψάρια από 150 έως 400%!

«Η ευρύτερη περιοχή του Θερμαϊκού Κόλπου είναι ένα υποβαθμισμένο θαλάσσιο περιβάλλον και η δημιουργία των δύο υφάλων αναμένεται να βοηθήσει στην ανάπτυξή του», είπε στο «Εθνος» ο κ. Αργύρης Καλλιανιώτης, διευθυντής του Ινστιτούτου Αλιευτικών Ερευνών του ΕΘΙΑΓΕ, του φορέα που εκπόνησε τις μελέτες ωρίμανσης του νέου εγχειρήματος. «Τόσο η παγκόσμια βιβλιογραφία όσο και η μέχρι σήμερα ελληνική εμπειρία δείχνουν πως οι τεχνητοί ύφαλοι συμβάλλουν στην αύξηση των ιχθυαποθεμάτων. Στο Φανάρι Ροδόπης, όπου έγινε ο πρώτος ύφαλος στην Ελλάδα, η μέση αύξηση του πληθυσμού των ψαριών είναι γύρω στο 150%, ενώ σε ορισμένα είδη έφτασε και το 400%», πρόσθεσε.

Οι τεχνητοί ύφαλοι προσφέρουν το σκληρό υπόστρωμα στον βυθό για τη δημιουργία νέας αποικίας θαλάσσιων οργανισμών. Στην αρχή προσελκύουν σκουλήκια και ασπόνδυλα, τα οποία κολλούν πάνω στις επιφάνειες των κυβόλιθων και σε επόμενη φάση, όταν αυτοί καλυφθούν και προσομοιάζουν σε φυσικό καταφύγιο, έρχονται τα ψάρια.

Ορισμένα είδη φέρνουν εκεί τα μικρά τους, άλλα -μεγαλύτερα- έρχονται για να φάνε τα μικρά, ενώ κάποια μεταναστευτικά είδη χρησιμοποιούν το καταφύγιο ως σταθμό του ταξιδιού τους.

«Ανάλογα με το θαλάσσιο περιβάλλον, αναπτύσσονται διαφορετικά είδη ψαριών. Η συγκεκριμένη περιοχή έχει μπακαλιάρους, σαρδέλες, γαύρους και άλλα είδη, που θα αποτελέσουν τους ''κράχτες'' για την προσέλκυση των ειδών που αναζητούν οι ψαράδες, όπως σκαθάρια, σαργούς κ.ά.», είπε ο κ. Καλλιανιώτης.

ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ
Η «ταυτότητα» του έργου

Ο τεχνητός ύφαλος του Κίτρους θα έχει πυρήνα 117 στρεμμάτων, όπου θα απαγορεύεται κάθε αλιευτική δραστηριότητα, και συνολική έκταση προστατευτικής ζώνης 4.341 στρεμμάτων, όπου θα τεθούν περιορισμοί. Θα ποντιστεί σε βάθος 18 έως 27 μέτρων, σε απόσταση περίπου 1 ναυτικού μιλίου από την ακτή, και θα αποτελείται από 331 τεχνητά στοιχεία διαφορετικών τύπων. Ο προϋπολογισμός του έργου (κατασκευή και τριετής παρακολούθηση) φτάνει το 1.059.595 ευρώ.

Ο τεχνητός ύφαλος του Λιτοχώρου θα ποντιστεί σε βάθος 15 έως και 45 μέτρων, σε απόσταση 0,6 ν.μ. από την ακτή και θα έχει έκταση πυρήνα 650 στρεμμάτων και συνολική ζώνη 12.326 στρεμμάτων, ενώ ο προϋπολογισμός του έργου είναι 982.767 ευρώ.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ, Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Ανακαλύφθηκε φτερωτός μετανάστης από τη Σιβηρία

Ο Νανοφυλλοσκόπος εντοπίστηκε στην Καισαριανή. Φωτογραφία Μ. Κωτσάκης - Αρχείο Ορνιθολογικής

Ένα νέο είδος πουλιού για την Ελλάδα -το 444ο στον αριθμό- ανακαλύφθηκε στην Αττική από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Ο νανοφυλλοσκόπος, που μέχρι σήμερα ήταν γνωστός για τις αποικίες που σχημάτιζε στη μακρινή Σιβηρία, εντοπίστηκε τα χαράματα της περασμένης Κυριακής... στην Καισαριανή.

Σχολιάζοντας την ανακάλυψη, ο γραμματέας της επιτροπής που ασχολείται με τα σπάνια πουλιά της Ελλάδας, κ. Νίκος Προμπονάς, είπε: «Αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη για όλους μας, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι το μικροσκοπικό αυτό πουλάκι -έχει μήκος 10 εκατοστών και βάρος ελάχιστων γραμμαρίων- διένυσε αυτή την τεράστια απόσταση. Παράλληλα, για άλλη μια φορά αποδεικνύεται η φυσική αξία του Υμηττού καθώς και όλων των περιαστικών περιοχών».

Η ανακάλυψη προέκυψε μετά από πολύωρη αναμονή δεκάδων παρατηρητών της Ορνιθολογικής Εταιρίας, οι οποίοι είχαν ειδοποιηθεί από τον εθελοντή της οργάνωσης Μιχάλη Κωτσάκη: «Είχα δει το πουλί το προηγούμενο βράδυ», λέει ο ίδιος και προσθέτει: «Είναι όνειρο ζωής για κάθε παρατηρητή πουλιών να εντοπίσει ένα νέος είδος στη χώρα του και μάλιστα λίγα μόλις χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας. Οταν το είδα, δεν τολμούσα να πιστέψω ότι ήταν νανοφυλλοσκόπος! Οταν, όμως, έστειλα σχετικές φωτογραφίες στο φόρουμ της Ορνιθολογικής, οι πιο έμπειροι παρατηρητές το αναγνώρισαν».

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Envkids project: knowing the forest

A page from the our school magazine "Little Argonauts" about the project "Knowing the forest" / Envikids program from the B class.